De darmen, vooral de dikke darm, is het thuis van de darmbacterien, ook de darmflora / darm microbiota genoemd. Deze darmbacterien zijn van groot belang en hebben meerdere functies zoals verteren van voedingscomponenten, die niet door de maag- en darmsappen worden verteerd, energie verschaffing voor de darmwand met het gevolg dat er mucus productie ontstaat in slijmcellen, defensin uitscheiding uit Paneth cellen en synthese van tight junction eiwitten in darm epitheel cellen (1). Door fermentatie van onverteerbare koolhydraten worden korte-keten vetzuren geproduceerd en deze zijn dus een belangrijke energiebron voor de darm epitheel cellen. Korte-keten vetzuren hebben ook een immuun regulerende werking. Verder heeft de darmmicrobiota ook een rol in voorkomen van pathogene infecties (5).
Bij de geboorte moet de darmmicrobiota zich nog ontwikkelen. Deze ontwikkeling wordt o.a. beïnvloed door de manier van geboorte (keizersnee of vaginale bevalling), melk bron (borstvoeding of flesvoeding), gebruik van antibiotica en omgevingsfactoren in de eerste 2 jaar. Naar mate een kind ouder wordt komt de darm microbiota steeds meer op die van een volwassenen te lijken, hierbij spelen omgevingsfactoren een belangrijke rol (5). In een pasgeboren ontwikkelt zich parallel aan de darmmicrobiota, het mucosale immuunsysteem waar ook de darmmicrobiota een belangrijke rol in speelt (1).
Een disbalans of stoornis in de samenstelling van de darmbacteriën kan een bedreiging zijn voor de darmgezondheid. Een disbalans of stoornis kan veroorzaakt worden door een niet optimaal functionerend darmepitheel, mucosale immuun systeem en/of enterisch zenuwstelsel. Het gebruik van antibiotica is een bekende factor dat de samenstelling van de darmbacteriën beïnvloedt. Antibiotica dood niet alleen de ongewenste bacteriën maar ook de goede bacteriën (1).
We hebben het over een gezonde darmflora, maar het is een feit dat er tot nu toe geen referentie is van de samenstelling van een gezonde darmflora. De samenstelling van de darmflora varieert enorm tussen individuen van verschillende etnische afkomst, demografie, leeftijd en gezondheidsstatus (5).
En dan de vraag, wat doet humus op de darmgezondheid? Uit onderzoek in varkens is gebleken dat de lengte van de villi langer worden en daardoor de oppervlakte van de darm vergroot wordt. Door een grotere darmoppervlak kan er meer/beter voedingscomponenten worden opgenomen (niet gepubliceerde data). In kippen is dit ook aangetoond (6). Het effect van humus op het immuunsysteem en de darmmicrobiota is niet eenduidig, alhoewel er indicaties zijn dat humus hier ook een positieve invloed op zou kunnen hebben (7).
